نازنین! گذشته بی‌گمان بهار عمر ما و رفته است، آه، آه!
آن بهار دل‌نشین شده تباه.
نیست دیگر از  بنفشه‌های مژده‌آورش نشان.
از شکوفه‌ها و غنچه‌های نوبرانه‌اش نمانده است اثر
...

نیما مردی سالم بود و این سلامت، محصول زندگی در سالهای کودکی در هوای آزاد و طبیعت سالم یوش و از آن پس گذراندن تعطیلات تابستانی و گاه پاییزها و زمستانها در زادگاهش بود. در نامه‌هایش به‌ندرت درباره‌ی بیمار شدنش و عارضه‌های بیماری‌اش یا مراجعه‌اش به پزشک و مصرف دارو نوشته است...

برای نیما نان نماد خوردنی بود. برای همین ، وقتی می‌خواست از خوراکی و خوردنی- یا به زبان خودش از رزق و روزی و قوت- سخن بگوید، از واژه‌ی نان استفاده می‌کرد. خودش هم چون انسانی ساده‌زیست بود، خیلی وقتها خوراکش نان و پنیر بود. در یادداشت روز اول سال ١٣٣٥ نوشت...

[به یاد استاد ارجمند درس استاتیک‌مان در دانشکده فنی- دکتر نصرالله تابنده- که نوزدهم مهرماه امسال، در سن هشتاد و هفت سالگی، درگذشت و به کاروان رفتگان دانشکده فنی پیوست]
...

مثل لاک‌پشت
رفته‌ام فرو درون لاک انزوای دیرپای خود
لاک‌پشت خسته‌ای که یأس کرده‌اش کرخت
لاک‌پشت دل‌شکسته‌ای که کرده کز درون تنگنای حسرتی همیشگی
...

کوچه‌باغی‌ست در آبادی رؤیاهایم
که پر از منظره‌هایی‌ست شگفت
کوچه‌باغی که به سرچشمه‌ی زیبایی می‌انجامد
و در آن رهگذر قلب پر از عاطفه‌ام
می‌رود سوت‌زنان، می‌کند احساس سبکروحی
...

شعر "ای شب"،  سومین سروده‌ی منتشرشده‌ی نیما است. پیش از آن، مثنوی "قصه‌ی رنگ پریده" را در اسفند سال ١٢٩٩ و قطعه‌ی "منت دونان" را در تیر سال ١٣٠٠ سروده بود. تاریخ سرایش شعر "ای شب!" سال ١٣٠١ ثبت شده است و بر اساس سطر آخر نامه‌ای که نیما در  دوازدهم فرودین سال ١٣٠١ به دوستش، ریحان، نوشت، مشخص می‌شود که او ...

در نیمه‌ی نخست سال ١٣٠٣، محمدضیا هشترودی که پژوهشگری جوان و ادیبی نوگرا و از دوستان و همفکران نیما یوشیج بود، کتابی منتشر کرد به نام "منتخبات آثار (از نویسندگان و شاعران معاصرین)" و در دو بخش اصلی و متفرقه‌ی کتاب به معرفی شعرهای بیش از بیست شاعر هم‌دوره‌اش پرداخت. او در بخش بزرگی از آن به معرفی و انتشار نمونه‌هایی از شعر نیما یوشیج پرداخت...

کوچه‌های تنگ قلب من بدون رهگذر چه پرکسالتند!
کوچه‌های بسته‌ای که ره به هیچ جا نمی‌برند
و گشوده نیست هیچ
در تمامی مسیرشان دریچه‌ای به سوی شور زندگی
...

یادش گرامی، اسماعیل خویی شاعری بود با بلندپروازی‌های خاص خود و خواستهای سترگ و آرزوهای بزرگ که بارز بود و چشم‌گیر، شاعری که خوش داشت خورشیدی باشد تک و بی‌همتا، درخشان و پرتوافشان در آسمان خیال و ذوق...