|
هنر بیان مشخص، شخصی شده و شخصیت یافته‌ی مضمونهای ادراکی، فکری، حسی و عاطفی انسان است از دیدگاهی خاص، در قالب سبکی معین و بر مبنای مکتب فکری- عقیدتی- ذوقی هنرمند، برای نشان دادن و شناساندن و تبیین واقعیتی هنری از زندگی انسانی، یا در جهت تغییر و تکامل واقعیتی نامطلوب و غیرانسانی، در راستای حقیقت مطلوب انسانی، بر مبنای موازین و معیارهای زیبایی‌شناسانه و در چهارچوب یک زمینه‌ی مشخص و یک طرح از پیش طراحی شده.
موضوع هنر شاید مهمترین عنصر هنر است و در بررسی یک اثر هنری نخست باید به موضوع آن را بررسی کرد.
در ارتباط با موضوع اثر هنری توجه به موردهای زیر دارای اهمیت بنیادین است:
ارتباط موضوع با زمینه‌ی اثر- ارتباط موضوع با مضمون اثر- ارتباط موضوع با فرم اثر- چگونگی بیان موضوع- اهمیت موضوع در زمان و مکان خاص- اهمیت موضوع در زمانها و مکانهای دیگر.
در چگونگی برخورد با موضوع اثر هنری توجه به مسائل زیر دارای اهمیت ویژه است:
۱- آن‌چه خود هنرمند خواسته بیان کند و آن‌چه در اثر هنری بیان شده است
۲- زمینه و بستر اثر هنری و چگونگی جریان یافتن موضوع در این بستر
۳- جنبه‌های شناختی اثر هنری و انواع شناختهایی که اثر ارائه کرده است.
۴- چگونگی برخورد با موضوع در اثر و نوع برخورد (فکری- عقیدتی- احساسی- عاطفی)
در بحث چگونگی بینش هنرمند به موضوع و زمینه‌ی اثر، بررسی مسائل زیر اهمیت اساسی دارد:
۱- بینش هنرمند در ارتباط با موضوع اثر
۲- بینش ارائه شده توسط هنرمند در اثر
۳- بینش عینی ارائه شده در اثر
۴- سنجش نقادانه‌ی جنبه‌های بینشی اثر هنری در ارتباط با موضوع اثر.
هم‌چنین چگونگی پرداخت و بیان موضوع در اثر هنری دارای اهمیت زیادی است و در این راستا باید فرم، پرداخت، ساخت، بافت و تکنیکهای به کار رفته در اثر بررسی شود.
سبک و استیل اثر هنری، جنبه‌های مستقل و نو در اثر، نوآوری‌های اثر، تقلیدگری و تأثیرپذیری اثر هنری از آثار هنرمندان دیگر، از موضوعهای مهم قابل بررسی در این حوزه است.
توجه به نوع اثر هنری از منظر موضوع اثر و ویژگیهای نوع آن هم موضوع مهم دیگری است که باید بررسی شود.
شهریور 1381
|
